به نقل از «اقتصاد آنلاین»

کمبود قبر در تهران در صورت وقوع زلزله!/ حناچی در پاسخ به اقتصاد آنلاین: اختلافی با استانداری نداریم!

تاریخ انتشار: ۲۵ تیر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۶۳۷۴۰۴

اقتصادآنلاین - فائزه مومنی؛ نشست ستاد پیشگیری و هماهنگی و فرماندهی عملیات پاسخ به بحران در کلان شهر تهران صبح امروز با حضور شهردار و رییس شورای شهر تهران و رییس سازمان مدیریت بحران کشور برگزار شد.

در ابتدای این جلسه قودجانی،مدیر مرکز فرماندهی عملیات سازمان اعلام کرد که 238هزار ساختمان در زمان بحران تخریب می‌شود و  ۵۵میلیون آوار برجای می‌گذارد که ما فقط ۴درصدقدرت آوار برداری داریم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در مجموع توان مدیریت بحران در مقابله با زلزله بالای ۶.۵ ۱۸درصد است.

کرمی محمدی،رییس سازمان مدیریت بحران شهرداری تهران نیز در این جلسه گفت: وقتی متناسب با توسعه و پیشرفت ملاحظات ایمنی را در نظر نمی‌‌گیریم،تامین منابع آب دچار مشکل می‌شود. طرحی را آبفا برای ایجاد مخزن آب اضطرار در نظر دارد که بودجه ای هم شورا اختصاص داده اما روند آن کند است.

احمدی نصب،نماینده شرکت آبفا گفت:۳۰مخزن درسال ۹۸ باید احداث می‌شد که سه مخزن ایجاد شد.در دو سه ماه دیگر ۳۰مخزن دیگر وارد مدار بهره برداری می‌شود و برای ایجاد ۳۲مخزن دیگر نیز طی دو ماه آینده مناقصه برگزار می‌شود و در نهایت تا پایان سال جاری۷۲مخزن احداث می‌شود.

برای کشته‌های زلرله قبر کم داریم

در ادامه اسماعیل نجار، رئیس سازمان مدیریت بحران کشور گفت: هرچه از مسئولیت ما می‌گذرد و با چیزهایی متوجه می شویم که نگرانی‌های ما بیشتر می شود. در گزارش ها تاکید می شود که هر لحظه باید آماده بود و هیچگاه نباید آمادگی در برابر زلزله را فراموش کنیم.

او با اشاره به پیش بینی‌ها در مورد وضعیت زلزله در تهران گفت: طبق گزارش‌هایی که به ما دادند با تمام اقدامات انجام شده، تنها ۱۸.۸ درصد آمادگی در تهران وجود دارد، اما نکات دیگری نیز وجود دارد؛ آیا مثلا ظرفیت برای تردد آمبولانس‌ها وجود دارد که حالا بخواهند اینها تردد کنند؟

نجار با بیان اینکه۳۰ استان کشور را معین استان تهران قرار داده‌ایم،  گفت: دیروز هم به صورت ویدیو کنفرانس جلسه‌ای در این خصوص برگزار کردیم. به شکل معکوس مناطق شهر تهران هم معین استانهای مختلف کشور هستند و انصافا مناطق تهران در زلزله و حوادث مختلف نظیر سیل نقش موثری داشتند.

او تاکید کرد: انتظار این است که هماهنگی استان‌های معین با مناطق شهرداری تهران بیشتر باشد.

رییس سازمان مدیریت بحران کشور اضافه کرد: من همواره این نکات را در ارتباط با تهران عرض کرده‌ام و گفته ام که اولا دعا کنید تهران زلزله نیاید. این حرف مورد تمسخر هم قرار گرفته و حتی آرم سازمان را برداشتند و جای ارتعاش علامت دعا گذاشتند که نجار فلان حرف را زد. حتی روزنامه‌ای هم ما را مسخره کرده بود که من با مدیرمسئولش صحبت کردم و او هم گفت ما در یک جامعه اسلامی دعا می‌کنیم. اولین کار ما باید دعا باشد، اما معنایش این نیست که کار دیگری نکنیم، بعدش هم باید تلاش کنیم که آمادگی مردم را ارتقاء دهیم.

او همچنین با اشاره به  زلزله ملارد و رفتار مردم در آن زلزله گفت: در آن زلزله دیدید که رفتار مردم مناسب نبود. تهران قفل شد در حالی که هیچ ریزش آواری هم رخ نداده بود.  خود من دو ساعت و نیم از نارمک تا سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران در ترافیک بودم و اینها جزو مواردی است که باید اصلاح شود.

نجار با بیان اینکه حدود ۴۷۰ منبع آب اضطراری برای تهران نیاز است گفت:  تا الان حدود سه یا چهار مورد از این منابع آماده شده است. چند وقت پیش یکی از مسئولان گفته بود ما ۱۵ هزار قبر آماده داریم، خب این ۱۵ هزار قبر در مقایسه با ۱۰۰ هزار کشته‌ای که تخمین زده می شود در زلزله ۷ ریشتر داشته باشیم. چقدر است؟ البته آمار در مطالعات جایکا خیلی بیشتر از این حرف هاست.

رییس سازمان مدیریت بحران کشور درخصوص ساماندهی  پدهای بالگردها در تهران نیز گفت: باید بتوانیم از ظرفیت نیروهای نظامی هم استفاده کنیم.  ما از نیروی هوایی خواستیم که باند دوشان تپه را حفظ کنند. همچنین باند قلعه مرغی و مهرآباد را که ما بتوانیم از این سه نقطه مجروح را منتقل کنیم. این ها به نظرم کار بسیار مهمی است. باند دوشان تپه را دو سال پیش برای سازمان برنامه و بودجه نوشتیم و خواستیم که مرمت کنند اما همچنان مانده و در حال پیگیری به سرانجام رساندن آن هستیم.

نجار پیشنهاد داد که؛ پیش نویس سازوکار لازم برای فرماندهی میدان از سوی شهرداری تهران نهایی شده و به تصویب برسد.

هاشمی؛حناچی مدیر عملیات بدون امکانات است

محسن هاشمی رئیس شورای شهر تهران نیز در این مراسم گفت: برای حکمی که آقای حناچی از سوی وزیر کشور دریافت کردند به ایشان تبریک و تسلیت می گویم چرا که میدان عملیات بدون امکانات را برعهده گرفتند و به نظر می رسد امکانات را باید خودشان سازماندهی کنند.

هاشمی با بیان اینکه تهران آمادگی ۱۸ درصدی در برابر زلزله ای با قدرت بالاتر از ۶،۵ ریشتر دارد و این مساله جای تاسف دارد،گفت:آمادگی شورای شهر را در زمینه حمایتی و نظارتی اعلام می کنیم تا هرکس وظایف خود را به خوبی انجام دهد.در این قبیل مسال اولین نکته مساله مالی است. شرکت اب و فاصلاب تهران نامه ای نوشتند و مشکلات آنها بررسی شد و کمک خوبی شد و بازتاب مثبتی نیز داشت.

او ادامه داد:برای برق اضطراری نیز این مساله وجود دارد و تلاشی برای آن نشده است. برای مخابرات نیز می توان این اقدام را انجام داد که در فیش ها با اعداد و ارقام خیلی کم کار را پیش ببرند.

او همچنین به مساله اسکان و انتخاب استان های معین تهران در شرایط بحران نیز اشاره کرد و گفت: این اقدام ارزنده ای است که رها شده است. هیچ رابطه ویژه ای با این استان ها از سوی تهران برقرار نشده و جلسات جداگانه ای با هر استان که وظیفه خود را بداند وجود ندارد.

رئیس شورای شهر تهران با تاکید بر اینکه اجرای عملیات و دادن این حس به جامعه که این مساله رها نشده است باید وجود داشته باشد گفت: الان دیگر سوت زدنی در فساد خیلی جدی شده است و باید جزوه ای داشته باشیم تا عملیاتی که بین مدیران کشور در تهران تقسیم بندی شده است در اختیار همه قرار گیرد و معلوم شود چه دستگاهی کار خود را انجام نمی دهد.

هاشمی تاکید کرد: باید این کار در سطح ملی و با حضور همه انجام شود. اگر قرار است اورژانس و هلال احمر و هردستگاهی کاری کنند باید در این جزوه نوشته و مشخص شود هر دستگاهی چقدر کار انجام داده است.

او همچنین به عدم نصب سامانه هشدار سریع و لرزه نگارها نیز اشاره کرد و گفت: قرار بود سامانه هشدار سریع و لرزه نگارها به تعداد زیادی در تهران نصب شود که این اتفاق نیفتاد و در شورای شهر هیچ گزارش ویژه ای نداریم که سطح آمادگی در تهران چقدر است.

رییس شورای شهر تاکید کرد: این اقدامات به این دلیل است که بتوانیم تعداد کشته‌ها و مجروحین را در ۴۸ ساعت اول کم کنیم و لازم است همه دستگاه ها آمادگی را داشته باشند و مردم احساس کنند در هنگام حادثه به آنها کمک می شود.

باید زندگی‌کردن با زلزله را یاد بگیریم

 پیروز حناچی،شهردار تهران نیز در این جلسه گفت: کلانشهر تهران و همه کلانشهرها به طور طبیعی مستعد بحران های عادی هستند و یک بارندگی می تواند شبکه مترو تهران را تحت تاثیر خود قرار دهد.

او ادامه داد: ازدحام جمعیت و عدم رعایت پروتکل ها به راحتی باعث ایجاد یک بجران می شود. چه کسی فکرش را می کرد در اثر اتصال یک کولر تعدادی از هموطنان ما در حادثه کلینیک سینا به رحمت خدا بروند؟

شهردار تهران گفت: بحران هایی که می توانند به صورت یک هم افزایی مشکلاتی را به وجود آورند تبدیل به بحرانی در مقیاس ملی می شوند و بخشی با مراقبت و بالا بردن هزینه عدم رعایت استاتداردها قابل پیشگیری است، اما در شهری زندگی می کنیم که چندین بار با زلزله های مختلف دست و پنجه نرم کرده است.

حناچی با بیان اینکه بخشی از این سرزمین زلزله های سنگینی را تجربه کرده است اظهار داشت: باید باورمان بشود که زلزله در سرزمین ما یک واقعیت است و اصلی ترین بحران ما است که به شکل دوره ای و طبیعی رخ می دهد و قابل پیگیری است. ما در کشور به طور متوسط هر ده سال یکبار یک زلزله سنگین را در کشور تجربه می کنیم.

شهردار تهران گفت: زلزله یک واقعیت است و باید یاد بگیریم با زلزله در سرزمینمان زندگی کنیم.

او با بیان اینکه در تهران دستمان خالی نیست و تجربیات خوبی را داریم‌ ادامه داد: زلزله های اصلی و پهنه های آن شناسایی شده و تصمیمات با ریسک بالا در این مناطق گرفته نمی شود و اینها قدم های اول برای کاهش خسارت است چراکه راهی جز این نداریم و به دنبال این راه خواهیم رفت.

حناچی با بیان اینکه در حال حاضر وضعیت آمادگی با دو دهه پیش قابل مقایسه نیست گفت: اما این آمادگی کافی نیست. بیش از ۱۰۰ پد بالگرد در تهران شناسایی و علامتگذاری شده است که اقدام بسیار خوبی است.

او با تاکید بر اینکه باید ترس از زلزله را به آمادگی دربرابر زلزله تبدیل کنیم گفت: در اینجاست که آسیب پذیریم و این نقطه استراتژیک برای ما است. باید از مدارس مردم را آشنا کنیم و روحیه آمادگی دربرابر آن را ایجاد کنیم.

حناچی با زلزله ملاردرو اتفاقات پس از آن نیز اشاره کرد و گفت: زلزله ملارد سنگین نبود اما حوادث بعد از زلزله و تاثیرات ترس از زلزله قابل تامل بود و موید همین نکته بوده است.

شهردار تهران با بیان اینکه در شهر تهران که تراکم نفر در هکتار بالا است نیازمند عرصه های بازی هستیم افزود: باید عرصه های باز باقی مانده را به هر بهانه ای که هست حفظ کنیم. پادگان ۰۶ را به همین دلیل می خواهیم. دوشان تپه و قلعه مرغی را نیز برای این مساله می خواهیم.

حناچی گفت: در کشور با سرپیچی از مقررات و استانداردها بسیار مواجه هستیم و باید تلاش کنیم به واسطه ارتباط مستمر؛ تعیین سناریوهای حادثه و تشخیص نقاط خطرساز و پرخطر و اعلام مانورهای آمادگی خود را برای حوادث احتمالی آماده نگه داریم.

شهردار تهران همچنین در پاسخ به پرسش خبرنگار اقتصاد آنلاین مبنی بر اینکه شهرداری تهران با استانداری در ابلاغیه ها اختلاف نظر دارد و با این اختلاف چگونه بحران در تهران مدیریت می‌شود،گفت: نه درگیری وجود ندارد و اگر شما خبرنگارها شلوغ نکنید مشکلی نیست.

حناچی در پاسخ به پرسشی درباره انفعال مترو در مساله کرونا و اجرای اقدامات بهداشتی گفت: پیشنهاد استفاده از ماسک اجباری از طرف مترو به شهرداری تهران در ستاد ملی کرونا داده شد و الان بیش از ۹۹ درصد از ماسک استفاده می کنند.

شهرداری یا مترو برای اجرا قوه قهریه ندارد و اگر موضوعی حاکمیتی است ابزارهای حاکمیتی نیز برای آن باید به اجرا درآید و مانند همه جای دنیا که جریمه های سنگین و برخورد با کسانی که رعایت نمی کنند صورت گیرد. ممکن است در جاهای دیگر مشکل داشته باشیم اما الان کمترین مشکل را در مترو داریم.

شهردار تهران گفت: فاصله گذاری اجتماعی در مترو نیازمند سه برابر شدن ناوگان است و الان امکان آن وجود ندارد و با اجباری کردن ماسک داریم مساله را در مترو پیش می بریم.

پربیننده ترین تعطیلی یک‌هفته‌ای برخی اماکن در تهران 10مرکز تجاری پلمپ می‌شوند محدودیت‌های یک هفته‌ای در پایتخت اجرا می‌شود اعمال محدودیت‌های حداقلی در تهران تعطیلی یک هفته‌ای برخی صنوف کلید خورد

منبع: اقتصاد آنلاین

کلیدواژه: شهرداری تهران محسن هاشمی رفسنجانی قبر پیروز حناچی استانداری شهردار رییس شورای شهر تهران کمبود قبر قیمت طلا قیمت لوازم خانگی سهام عدالت سازمان مدیریت بحران کشور رییس سازمان مدیریت بحران شهرداری تهران شهردار تهران تهران نیز شهر تهران شورای شهر تهران گفت

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.eghtesadonline.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «اقتصاد آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۶۳۷۴۰۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

در سفر رافائل گروسی به تهران موارد اختلافی ایران و آژانس حل خواهد شد؟

به گزارش همشهری آنلاین به نقل از تسنیم، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اوایل هفته جاری به منظور رایزنی و دیدار با مقامات جمهوری اسلامی ایران و همچنین شرکت در نخستین کنفرانس بین‌المللی علوم وفنون هسته‌ای ایران که در شهر اصفهان برگزار می‌شود، به ایران سفر خواهد کرد.

این سفر با توجه به تحولات و شرایط منطقه و همچنین با توجه به روابط ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و موارد ادعایی آژانس علیه برنامه صلح آمیز هسته‌ای ایران دارای اهمیت خاصی است و می‌تواند در صورت رویکرد فنی و عدم توجه به مسائل سیاسی به اصلاح روند غیرسازنده آژانس در برابر ایران منجر شده و همکاری‌های فی‌مابین را افزایش دهد.

مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در طی سال‌های گذشته بدون توجه به همکاری‌های گسترده ایران با آژانس و اعطای دسترسی به این نهاد برای بازرسی، ادعاهای سیاسی خود علیه برنامه صلح آمیز هسته‌ای ایران را در گزارش‌های فصلی به شورای حکام و همچنین در مصاحبه‌های صورت گرفته با رسانه‌ها مطرح کرده است.

در آخرین گزارش فصلی گروسی به شورای حکام در اسفند ماه سال گذشته نیز رویکرد سیاسی مدیرکل مشهود است که از رویکرد ایران در کاهش همکاری با این آژانس انتقاد کرده و در خصوص مسائلی از جمله پادمان و اصطلاح دو مکان باقی مانده، توقف اجرای کد اصلاحی ۳.۱ و همچنین بازرسی‌ها ادعاهای قبلی را تکرار کرده است.

موضوع مربوط به اصطلاح «دو مکان» و اسناد غیرمعتبر

سال ۱۳۹۸ آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بر اساس یک سری اسناد مجهول الهویه و غیر معتبر که توسط رژیم صهیونیستی منتشر شده بود، ادعایی را علیه ۴ مکان مطرح کرد و ادعا کرد ایران در ۴ منطقه ورامین، تورقوزآباد، آباده (مریوان) و آزمایشگاه جابر بن حیان غنی سازی یا اعمال خارج از پادمان انجام شده است.

طی مذاکرات و رایزنی‌ها موضوع آزمایشگاه جابر بن حیان در نتیجه همکاری ایران مطابق با بند ۷.۶ گزارش آژانس بسته شده است و همچنین پس از سفر گروسی در اسفند ماه ۱۴۰۱ به تهران و مذاکرات انجام شده پرونده مربوط به آباده نیز بسته شد. در گزارش مدیرکل به شورای حکام در خرداد سال ۱۴۰۲ آمده است که بازرسان تحقیقات خود را در مورد آثار اورانیوم در مریوان، در نزدیکی شهر آباده، در حدود ۵۲۵ کیلومتری جنوب شرقی تهران بسته‌اند.

در آخرین گزارش آژانس به شورای حکام در اسفندماه ۱۴۰۲ دو مکان ادعایی باقی‌مانده آژانس همچنان وجود دارد و گروسی در این گزارش مدعی شد که «ایران توضیحات فنی معتبری برای وجود ذرات اورانیوم با منشأ انسانی در ورامین و تورقوزآباد به آژانس ارائه نکرده و آژانس را از مکان یا مکان‌های فعلی مواد هسته‌ای یا تجهیزات آلوده مطلع نکرده است».

آژانس تاکنون اسناد معتبری در این خصوص ارائه نکرده و صرفا بر اساس اطلاعات ادعایی و مجهول‌الهویه رژیم صهیونیستی در این خصوص، ازریابی‌های خود را انجام داده است. ایران نیز در پاسخ به این ادعا به صراحت بیان کرده که هیچ مکانی که باید تحت موافقت‌نامه پادمان جامع (CSA) اعلام شود، وجود ندارد؛ از جمله از طریق یادداشت‌های توضیحی INFCIRC/۱۱۵۹ مورخ ۲۳ نوامبر ۲۰۲۳، INFCIRC/۱۱۳۱ مورخ ۱۴ سپتامبر ۲۰۲۳، INFCIRC/۹۹۶ مورخ ۷ ژوئن ۲۰۲۲ و INFCIRC/۹۶۷ مورخ ۳ دسامبر ۲۰۲۱ که توسط ایران ارسال شده است.

در یادداشت توضیحی ایران در اسفند ماه سال گذشته نیز تاکید شده که در خصوص "ورامین"، هیچ مکان اعلام نشده‌ای (که اعلام آن) طبق موافقت‌نامه پادمان جامع (CSA) الزامی باشد، وجود نداشته است.

ایران در این یادداشت نوشت: «ادعای وجود "کارخانه در مقیاس آزمایشی اعلام نشده که بین سال‌های ۱۹۹۹ تا ۲۰۰۳ مورد استفاده قرار می‌گرفته است" فاقد اطلاعات موثق و اسناد معتبر تأیید شده، بلکه مبتنی بر اسناد جعلی و غلط ارائه شده توسط یک نهاد معلوم‌الحال است. ارجاع آژانس صرفاً به تصاویر ماهواره‌ای بی‌کیفیت برای ارزیابی اینکه «... کانتینرهای خارج شده از ورامین در نهایت به تورقوزآباد منتقل شدند...» کافی و صحیح نیست، زیرا هزاران کانتینر مشابه در سراسر کشور در حال حرکت هستند. ادعای جابجایی یک کانتینر از مکانی به مکان دیگر، نمی‌تواند تنها با تصاویر ماهواره‌ای کم کیفیت طرح و پیگیری شود.»

ایران همچنین در خصوص تورقوزآباد نیز با بیان اینکه هیچ سند معتبری تاکنون ارائه نشده است، در یادداشت توضیحی خود تصریح کرد: «ارزیابی آژانس براساس اطلاعات و شواهد معتبر نیست. تورقوز آباد در واقع یک مکان صنعتی است که شامل انواع انبارها و اماکن نگهداری مواد شوینده، مواد شیمیایی، مواد غذایی، پارچه و منسوجات، لاستیک و قطعات خودرو، لوله و اتصالات و برخی ضایعات صنعتی است. این مکان در چنین منطقه‌ای مناسب برای انبار مواد هسته‌ای نیست. در مورد فرض نادرست آژانس مبنی بر بیرون بردن کانتینرها به شکل دست نخورده از این مکان نیز اطلاعاتی که اثبات می‌کند فرض آژانس صحیح نیست قبلاً به آژانس ارائه شده است.»

ایران توضیحات فنی خود در خصوص این ادعاها را در گزارشاتی مختلف به آژانس ارائه کرده اما رویه سیاسی در این نهاد بین‌المللی و تحت تاثیر قرار گرفتن توسط رژیم صهیونیستی تاکنون باعث شده که با وجود اینکه هیچ سند معتبر مبنی بر تخلف ایران در طی این سال‌ها وجود ندارد، این موارد ادعایی توسط آژانس بسته نشود.

ایران به طور داوطلبانه به آژانس اجازه دسترسی اعطا کرده و اطلاعات و توضیحاتی در مورد این مکان‌ها به آژانس ارائه کرد. این در حالی بود که آژانس اسناد معتبری را در رابطه با ادعای خود درباره «مواد هسته‌ای اعلام‌نشده و فعالیت‌های مرتبط هسته‌ای» به ایران ارائه نکرد و ایران هرگز موظف نبوده است که اسناد غیرمعتبر و ساختگی را به‌عنوان اطلاعات مرتبط با پادمان در نظر بگیرد و به درخواست‌های آژانس پاسخ دهد. با این حال، متأسفانه آژانس تمامی اسناد ساختگی و اطلاعات جعلی ارائه شده توسط رژیم اسرائیل را معتبر می‌داند. این امر باعث شده است که آژانس بر این اساس ارزیابی اشتباه و نتیجه‌گیری غیرقابل اعتمادی داشته باشند.

کد اصلاحی ۳.۱ و توقف اجرای آن توسط ایران

به دنبال خروج غیرقانونی آمریکا از برجام و ناتوانی اتحادیه اروپا و سه کشور اروپایی آلمان و فرانسه و انگلستان در اجرای تعهدات خود، ایران بر اساس بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام، تمام اقدامات شفاف‌ساز داوطلبانه فراتر از موافقت‌نامه پادمان جامع خود از جمله اجرای کد اصلاحی ۳.۱ (همان‌طوری که در بند ۶۵ پیوست برجام مشخص شده است) را متوقف کرد.

پس از این عمل ایران، آژانس نیز با انتقاد از توقف موقتی اجرای کد ۳.۱ توسط ایران، آن را عدم اجرای موافقتنامه پادمان تلقی کرد. گروسی نیز در گزارشات و مصاحبه‌های خود سعی کرد ایران را ناقض توافقات بداند. وی در در نشست افتتاحیه شورای حکام آژانس در خصوص برنامه هسته‌ای ایران مدعی شد: «ایران همچنین نیاز به اجرای کد اصلاحی ۳.۱ دارد که یک تعهد قانونی برای ایران است. این مسائل پادمانی باقیمانده ناشی از تعهدات ایران ذیل توافقنامه پادمان جامع است و باید حل و فصل شود تا آژانس در موقعیتی باشد که تضمین دهد برنامه هسته‌ای ایران منحصراً صلح آمیز است.»

مسئله‌ای که آژانس فراموش کرده این است که تصمیم ایران برای توقف اجرای تعهدات خود تحت برجام کاملاً مطابق با حقوق ذاتی آن طبق بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام و در پاسخ به خروج غیرقانونی آمریکا از برجام بود و این واقعیت آشکار نمی‌تواند مبنایی برای آژانس و دیگر کشورهای غربی برای خواسته‌های فراتر از ان‌پی‌تی و همچنین خودداری از انجام تعهدات خود باشد.

کد ۳.۱ جزء لاینفک ترتیبات فرعی موافقتنامه‌های پادمان جامع آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با کشورهای غیر هسته‌ای طرف معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) است. این آیین نامه از دولت‌ها می‌خواهد که در مورد تاسیسات جدید به طور معمول حداکثر ۱۸۰ روز قبل از بارگذاری مواد هسته‌ای به آژانس گزارشاتی ارائه شود.

مدیرکل آژانس در این خصوص مدعی است که مبنای قانونی پذیرش کد اصلاحی ۳.۱ از سوی ایران، ماده ۳۹ موافقت‌نامه پادمان است و قانونی بودن یا غیرقانونی بودن تصمیم ایران مبنی بر توقف اجرای این آیین‌نامه باید بر اساس مفاد این ماده ارزیابی شود.

اما ماده ۳۹ در مورد تعلیق اجرای آیین نامه ساکت است و به طور خاص به توقف اجرای قانون اشاره نکرده است. بنابراین، برای ارزیابی اینکه آیا توقف اجرای کد اصلاحی ۳.۱ توسط ایران نقض تعهدات بین‌المللی این کشور است، بررسی اسناد حقوقی مربوط به غیر از موافقتنامه پادمان ضروری است.

نکته مهم دیگر این است که این بند ۶۵ برجام بود که ایران را ملزم به اجرای مجدد کد اصلاحی پس از سال ۲۰۱۵ کرد. برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) در واقع شرایطی را فراهم می‌کند که تحت آن ایران می‌تواند تعهدات خود از جمله تعهد به اجرای کد اصلاحی ۳.۱ را به حالت تعلیق درآورد. به طور خاص، بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام شرایطی را که اجازه چنین تعلیقی را می‌دهد، بیان می‌کند. ایران، متعاقب اعمال مجدد تحریم‌ها توسط ایالات متحده در سال ۲۰۱۸ و عدم پایبندی امضاکنندگان اروپایی به تعهدات خود در برجام، به تدریج تعهدات برجامی خود را کاهش داد و در فوریه ۲۰۲۱، اجرای کد اصلاحی ۳.۱ را متوقف کرد.

در نتیجه، توقف اجرای کد اصلاحی توسط ایران با تعهدات برجام همسو بوده و نقض آن محسوب نمی‌شود. برجام، به عنوان یک توافق عمومی و جزء لاینفک قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد (۲۲۳۱)، بر اساس ماده ۱۰۳ منشور سازمان ملل متحد، بر سایر معاهدات از جمله موافقتنامه‌های پادمان اولویت دارد. همانطور که در بالا ذکر شد، برجام، تحت شرایط خاصی، کاهش و تعلیق تعهدات برجامی ایران از جمله تعهد این کشور به اجرای کد اصلاح شده را مجاز دانسته و مدیرکل آژانس نمی‌تواند در ارزیابی قانونی یا غیرقانونی بودن تعلیق این موضوع را نادیده بگیرد.

این کشور ایران نبود که توقف اجرای این کد را آغاز کرد. در عوض، این اقدامات خصمانه برخی از دولت‌ها بود که ایران را مجبور به توقف اجرای این قانون در سال ۲۰۰۷ و بار دیگر در سال ۲۰۲۱ کرد. تعلیق اجرای کد اصلاحی پیامد مستقیم شکست برخی کشورها در پایبندی به تعهدات خود در برجام است. اگر این کشورها نقض‌های خود را اصلاح کنند و مسئولیت‌های خود را از سر بگیرند، ایران آماده است تا پاسخ متقابل را بدهد.

مسئله بازرسان آژانس

۲۵ شهریور ماه ۱۴۰۲ بود که خبری توسط آژانس مبنی بر اینکه برخی از بازرسان این نهاد توسط ایران لغو انتصاب شده‌اند، منتشر شد. ایران ۸ بازرس فرانسوی و آلمانی آژانس را براساس حقوق حاکمیتی مصرح در ماده ۹ موافقتنامه جامع پادمان بین ایران و آژانس ( INFCIRC ۲۱۴) و در پی سوءاستفاده‌های سیاسی سه کشور اروپایی در جلسه شورای حکام لغو انتصاب کرد.

ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه پس از این لغو انتصاب اعلام کرد: متأسفانه سه کشور اروپایی و آمریکا به رغم تعامل مثبت، سازنده و مستمر جمهوری اسلامی با آژانس، با زیاده‌خواهی و با هدف تخریب فضای همکاری ایران و آژانس، از فضای شورای حکام برای مقاصد سیاسی خود سوءاستفاده کردند. ایران پیشتر نسبت به عواقب این گونه سوءاستفاده‌های سیاسی از جمله تلاش برای سیاسی کردن فضای آژانس هشدار لازم را داده بود.

بعد از این عمل متقابل ایران، آژانس واکنش نشان داد و گروسی نیز در گزارشات و مصاحبه‌های خود با انتقاد از این لغو انتصاب مدعی شد که عمل ایران اجرای عادی فعالیت‌های راستی آزمایی آژانس در ایران را متاثر می‌کند. وی در بیانیه ۱۶ سپتامبر خود در این باره نوشت: «تجربه نشان می‌دهد که حذف/ اخراج/طرد بازرسان آژانس بر دستور کار( وظیفه) اساسی آژانس در راستی آزمایی تأثیر می‌گذارد و روشی برای کار همکارانه نیست.»

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی , سازمان انرژی اتمی ایران , برجام , مذاکرات هسته ای , محمد اسلامی , مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ,

در بحث لغو انتصاب بازرسان آژانس گروسی باید به جای فرافکنی به اصل موضوع بپردازد. وی مدعی است که ایران بر اساس ملیت بازرسان آنان را اخراج کرده و نباید انتصاب آنان را لغو می‌کرد. این در حالی است که طبق قانون ایران حق دارد نه تنها قبل از انتصاب بازرسان بلکه حتی بعد از آن نیز انتصاب آنان را لغو نماید.

براساس توافق نامه جامع پادمانی کشورهای عضو حق دارند از پذیرش یک یا گروهی از بازرس‌ها که آنها را فاقد صلاحیت تشخیص دادند، اجتناب کنند یا ماموریت شان را کان لم یکن فرض و یا نیمه تمام بگذارند و اعمال این حق هیچ نیازی به حصول یا وجود شرایط خاصی ندارد و کشور کاملا مختار است.

براساس بند یک ماده ۹ توافقنامه جامع پادمانی، آژانس باید رضایت ایران را برای بازرسان پیشنهادی خود دریافت نماید. همچنین براساس بند دو همان ماده چنانچه ایران چه در زمان پیشنهاد بازرس یا هر زمان دیگری پس از انتخاب یک بازرس با آن مخالف باشد، آژانس باید بازرس یا بازرسین دیگری را به دولت ایران پیشنهاد نماید. براساس بند سه ماده مزبور چنانچه در اثر خودداری مکرر دولت ایران از قبول بازرسین پیشنهادی آژانس، اجرای بازرسی بر طبق موافقتنامه دچار وقفه گردد، این مخالفت باید از طرف مدیرکل آژانس به شورای حکام ارجاع داده شود. با توجه به متن صریح موافقتنامه جامع پادمانی ایران می‌تواند بدون هرگونه توضیحی و در هر زمانی که بازرس یا بازرسینی را فاقد صلاحیت تشخیص داد از پذیرش آنها اجتناب کند و آژانس باید بازرس یا بازرسین دیگری را جایگزین نماید.

براساس گزارش‌های منتشر شده بخش پادمان، آژانس برای انجام وظائف پادمانی در چارچوب‌های مختلف پادمانی از خدمات حدود ۴۰۰ بازرس از ۸۰ ملیت مختلف از کشورهای عضو بهره می‌برد. از این تعداد حدود ۱۲۰ بازرس برای انجام بازرسی و راستی آزمایی فعالیت‌های هسته‌ای درچارچوب تعهدات پادمانی ذیل توافقنامه جامع پادمانی کشور جمهوری اسلامی ایران منصوب شده‌اند. یعنی چیزی حدود یک سوم کل تعداد بازرس‌های آژانس. پس از لغو انتصاب ۸ بازرس نیز ایران ۱۴ بازرس جدید آژانس را پذیرفت و آژانس هیچ اشاره‌ای به این انتصاب‌های جدید نکرد و این رویکرد آژانس حرفه‌ای نیست!

در بیانیه گروسی در این خصوص همچنین لغو انتصاب بازرسان را مسبوق به سابقه دانسته اما اگر موضوع مسبوق به سابقه است و قبلا نیز چنین شرایطی رخ داده بود چرا آژانس با توجه به سوابق قبلی پیش بینی لازم را برای جلوگیری از وقوع مجدد چنین رویدادی در پیش نگرفته بود؟ با توجه به گزارش‌های موجود در سال ۲۰۰۷ نیز ایران از پذیرش ۳۸ بازرس احتراز کرد ولی دو طرف در ادامه به توافق رسیدند و آژانس نیز در انجام وظایف‌اش با مشکلی مواجه نشد. بنابراین رویکرد و وقایع اخیر را می‌توان ناشی از ناتوانی فنی آژانس ( در تامین نیروی انسانی متبحر کافی) و هم ناشی از ضعف در انجام مذاکرات و تعامل با کشور عضو دانست.

مدیرکل بدون توجه به حقوق ذاتی کشور عضو و طی سال‌ها بی‌توجهی به وظایفی که بر عهده آژانس برای انجام موثر اقدامات پادمانی و بهره گیری از تجربیات قبلی در تعاملات با کشور و نیز استفاده موثر از کلیه منابع از جمله نیروی انسانی متخصص آن شده است، موضوعی را که جزء حقوق کشور عضو است را مبنایی برای فرار از پاسخگویی مناسب به اعضا قرار داد.

آژانس به جای مذاکره با کشور عضو و معرفی بازرس‌های جدید مکررا از ایران -برخلاف مفاد ماده ۹ -درخواست می‌کند که در تصمیم‌اش تجدیدنظر کند و با طرح موضوع در مجامع مختلف در صدد استفاده از موضوع به عنوان ابزاری برای اعمال فشار سیاسی بر کشور است.

در واقع آژانس به جای حل فنی موضوع به دنبال بهره گیری از شرایط سیاسی دنیا و حل آن از طریق سیاسی است که خارج از صلاحیت فنی آن است. این نحوه عملکرد آژانس که برخلاف متن توافقنامه جامع و سازوکارهای به رسمیت شناخته شده در آن است.

فرجام سخن

اکنون با سفر گروسی به ایران و رایزنی با مقامات جمهوری اسلامی این فرصت فراهم است که همکاری‌های ایران و آژانس افزایش یابد. این رویکرد آژانس که خواسته یا ناخواسته در سمت و سوی منافع مقطعی گروهی از کشورهای غربی است می‌تواند منجر به کاهش اعتبار فنی آژانس شود. سفر پیش رو بستر مناسبی برای گسترش تعاملات ایران و آژانس است و این اتفاق جز با مذاکرات فنی و همچنین عدم سیاسی کاری محقق خواهد شد.

اکنون امیدواری برای همکاری‌های بیشتر ایران و آژانس و حل و فصل ابهامات وجود دارد. دولت جمهوری اسلامی ایران بارها حسن نیت خود را نشان داده و آژانس بین المللی انرژی اتمی نیز باید در مقابل همکاری‌های ایران، رویکرد متقابل و سازنده داشته باشد.

نکته قبل توجه این است که باید راز موفقیت ایران را در پیگیری همزمان افزایش قدرت هسته‌ای کشورمان در کنار توجه به تعاملات و مذاکرات فنی با آژانس دانست. پیشرفت‌های فنّی ایران در حوزه‌های مختلف هسته‌ای به ویژه غنی‌سازی نشان می‌دهد که علیرغم فشارهای مختلف تحریمی و حتی خرابکاری، این حرکت پرشتاب متوقف یا کند نشده است.

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی , سازمان انرژی اتمی ایران , برجام , مذاکرات هسته ای , محمد اسلامی , مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ,

یکی از فرصت‌های مناسب در این سفر شرکت گروسی در اجلاس کنفرانس بین‌المللی علوم و فنون هسته‌ای ایران است. کنفرانسی که کاملا جنبه علمی و تحقیقاتی دارد و می‌تواند تصویر مناسبی از علم هسته‌ای و همچنین فعالیت صلح آمیز ایران به جهان مخابره کند.

طبق گفته محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی حدود ۴۷۷ مقاله تاکنون برای این کنفرانس ارائه شده است.

نخستین کنفرانس بین‌المللی علوم و فنون هسته‌ای ایران روز دوشنبه ۱۷ اردیبهشت آغاز می‌شود و قرار است در افتتاحیه آن محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی سخنرانی کند.

کد خبر 849042 برچسب‌ها رافائل گروسی هسته‌ای - آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خبر ویژه